طبق آمارهای بین‌المللی، کشور کره جنوبی در سال‌های اخیر، در تولید، صادرات و واردات ماشین‌آلات و تجهیزات، همواره در زمره ده کشور پیشرو بوده است و برای رسیدن به این جایگاه، توانسته است با هوشمندی، از منابع و توانِ بخش خصوصی در جهت اجرای سیاست‌های متنوع خود در راه توسعه این صنعت، منتفع شود. بر اساس یافته‌های این پژوهش، از جمله این ابزارها، می‌توان به وضع و پیاده‌سازی قوانین مختص این رشته صنعت اشاره کرد، که در بازه سال‌های 1960 تا 2010، بالغ بر ده قانون مختلف برای حمایت از ماشین‌سازی، تصویب و اجرا کرده که نشان از مداومت و پیوستگی سیاست‌ها برای دستیابی به هدف توسعه‌ای دارد.
از اوایل دهه 1950، کره‌جنوبی تغییرات سریعی را از صنعت کشاورزی به صنایع سبک مانند نساجی، پوشاک و کفش تجربه کرد. با این تغییرات ساختاری در صنعت، بازار خوبی برای ماشین‌سازی عمومی شکل گرفت و چندین سازنده مانند Hwacheon و شرکت مهندسی و کشتی‌سازی Daehan کسب‌وکار خود را به عنوان یک شرکت کوچک و متوسط آغاز نمودند. در اوایل دهه 1970، کره‌جنوبی شروع به صادرات ماشین‌آلات عمومی نمود و ارزش تولید ماشین‌آلات عمومی این کشور در سال 1973 به 12.6 میلیون دلار رسید. شایستگی‌های فناورانه برای تولید ماشین‌آلات، حاصل تلاش شرکت‌ها، خصوصاً در زمینه مهندسی معکوس و همچنین توافقنامه‌های فناوری با شرکت‌های ژاپنی بوده است. در سال 1973 دولت کره‌جنوبی صنعت ماشین‌سازی را به عنوان یکی از صنایع مورد نظر خود در سیاست توسعه صنایع سنگین و شیمیایی، در نظر گرفت. یکی از اقدامات سیاستی مهم در این خصوص ایجاد منطقه صنعتی ماشین‌سازی چانگوون بود که تجهیزات تولیدی مدرن و مؤسسات فنی گوناگونی در آن مستقر بودند. در نتیجه این برنامه، سهم صنایع سنگین و شیمیایی اعم از ماشین‌آلات عمومی، ماشین‌سازی دقیق، الکترونیک، اتومبیل و نظیر آن‌ها از کل محصولات ساخت و تولیدی از 26.8 درصد در سال 1962 به 48.7 درصد در سال 1975 رسید.
اولین ماشین تراش CNC کره‌جنوبی حاصل همکاری Hwacheon و مؤسسه KIST بود که نوعی از همکاری صنعت-دانشگاه است. موسسه KIST برنامه تجهیزات CNC و مدارهای رله را توسعه داده و سپس این برنامه و تجهیزات الکتریکی به ماشین‌ابزار ساخته‌شده توسط Hwacheon متصل گردید. این مؤسسه دانشمندان کره‌ای که در خارج خصوصاً آمریکا تحصیل کرده و مشغول به کار بودند را جذب نمود. لذا واردات مستقیم نیروی کار خبره و آموزش‌دیده از کشورهای خارجی یکی از منابع این توانمندی فناورانه بوده است.
گزارش پیش رو، دومین گزارش از سلسله گزارش‌های مطالعات تطبیقی صنعت ماشین‌سازی در کشورهای منتخب است که در ذیل پروژه تدوین «سند راهبردی و برنامه اقدام صنعت ماشین‌سازی» تهیه گردیده است و رویکرد سیاست صنعتی کشور کره جنوبی را با تمرکز بر صنعت ماشین‌سازی این کشور مورد بررسی قرار می‌دهد.
نهادسازی برای توسعه صنعت ماشین‌سازی کره‌جنوبی، عمدتاً در ناحیه صنعتی ماشین‌سازی چانگووان رخ داد. انواع مختلفی از نهادها نظیر موسسه مواد و ماشین‌سازی کره‌جنوبی (در سال 1981) و دانشگاه ملی چانگووان (در سال 1985)، در این منطقه صنعتی تأسیس شدند. در این مرحله، پیوند با نهادهای خارجی مهم‌ترین منبع توانمندی‌های فناورانه، برای یادگیری شرکت‌های کره‌ای به‌حساب می‌آمد. یادگیری عمدتاً از طریق انتقال فناوری از کشورهای پیشرفته به دست آمد. اگرچه واردات فناوری از کشورهای مختلف همچون آلمان و آمریکا هم صورت می‌گرفت، اما سازندگان کره‌ای بیشتر به سازندگان ژاپنی متکی بودند. به عنوان مثال، سامسونگ و کیا بسیاری از فناوری‌های مورد نیاز خود را از سازندگان ژاپنی نظیر هیتاچی، اُساکا و موری سِیکی وارد کردند. پیوند دیگر با سیستم‌های فناورانه خارجی، واردات مستقیم کارکنان آموزش‌دیده بود. شرکت‌های خصوصی، مهندسین کره‌ای را که در خارج درس‌خوانده و مشغول به کار بودند به خدمت گرفتند. برای انجام این کار، برخی از شرکت‌ها مانند سامسونگ به این افراد حقوق‌های بسیار بالا (گاهی بالاتر از مدیران ارشد خود) پیشنهاد می‌کردند.
با هدف آگاه‌سازی و توانمندسازی نظام فناورانه، انجمن سازندگان ماشین‌ابزار کره‌جنوبی (KOMMA) در سال 1979 تأسیس گردید. این انجمن، از زمان تأسیس، تسهیل همکاری بین شرکت‌های عضو خود را بر عهده داشت. این نهاد، انجمن تحقیق‌وتوسعه برای ماشین‌ابزارهای CNC را نیز تأسیس نمود. انجمن سازندگان ماشین‌ابزار همچنین پلی بین صنعت و دولت برقرار نمود و به عنوان نهاد تصمیم‌گیرنده در حوزه صدور مجوز واردات ماشین‌آلات در زمان وضع سیاست ممنوعیت واردات ایفای نقش نمود. علاوه‌براین، دولت اعتبارات خود را بر اساس داده‌های تولید و صادراتی که انجمن KOMMA هرسه‌ماه منتشر می‌نمود، به شرکت‌ها تخصیص می‌داد.
تحقیق‌وتوسعه مشترک میان شرکت‌ها از طریق موسسه صنایع الکترونیکی کره که برای سرمایه‌گذاری مشترک در تحقیق‌وتوسعه تأسیس گردید، آغاز شد. این شرکت حاصل سرمایه‌گذاری مشترک 5 سازنده داخلی شامل Daewoo، Kia، Doosan و 2 سازمان دیگر بر مبنای سیستم سهام‌داری بود. همچنین انجمن تحقیق‌وتوسعه برای ماشین‌ابزارهای CNC، حامی این شرکت و واسط کمک مالی دولت بود.
| 2000 | 2002 | 2004 | 2006 | 2009 | 2012 | 2014 | نرخ رشد مرکب سالیانه | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| تولید ناخالص | ساخت و تولید (A) | 534.5 | 594 | 749 | 860 | 1122 | 1511 | 1489 | 7.6 |
| ماشین‌آلات عمومی (B) | 33 | 37 | 52 | 61 | 73 | 102 | 102 | 8.5 | |
| نسبت A/B به درصد | 6.1 | 6.2 | 6.9 | 7.1 | 6.5 | 6.8 | 6.8 | – | |
| ارزش افزوده | ساخت و تولید (A) | 205 | 225 | 282 | 304 | 374 | 481 | 485 | 6.3 |
| ماشین‌آلات عمومی (B) | 13.4 | 14.5 | 20.1 | 23 | 27.2 | 36 | 37.3 | 7.6 | |
| نسبت A/B به درصد | 6.5 | 6.5 | 7.1 | 7.6 | 7.3 | 7.5 | 7.7 | – |
صنعت ماشین‌سازی کره‌جنوبی در حال حاضر رتبه ششم در تولید، رتبه ششم در مصرف، و رتبه هفتم در ارزش صادرات را در سطح جهان دارد. رشد هم‌زمان در تولید و مصرف ماشین‌آلات، نشان از توسعه هم‌زمان ماشین‌سازی و سایر صنایعی است که تولید در آن‌ها با استفاده از ماشین‌آلات صورت می‌گیرد.
صنعت ساخت و تولد ماشین‌آلات در کشور کره‌جنوبی، 11 درصد کل اشتغال بخش صنعت را به خود اختصاص داده و در سال‌های اخیر در رتبه دوم اشتغال‌زایی در صنعت کره‌جنوبی قرار گرفته که نسبت به سال 1970، حدود 6 برابر شده است.
انجمن صنعت ماشین‌سازی کره‌جنوبی، در سال 1968 با نام مجمع ملی سازندگان ماشین‌آلات تأسیس شد و در طول زمان نقش‌های متعددی را بر اساس قوانین مصوب دولت کره‌جنوبی بر عهده داشته است؛ اما به طور کلی وظایف مرتبط با تسهیل‌گری و تصدی‌گری را در این حوزه پیگیری نموده است. مأموریت این انجمن، مشارکت در اقتصاد ملی از طریق کمک به صنعت ماشین‌سازی در فعالیت‌های صنعتی و همکاری‌های بین‌المللی عنوان شده است.
تعاونی مالی صنعت ماشین‌سازی یک اداره بیمه حرفه‌ای است که در سال 1986 تحت ماده 60 قانون توسعه صنعتی تأسیس گردید. این تعاونی، ضمانت‌های حسن انجام کار نظیر مزایده، قرارداد، پرداخت، گارانتی عیوب و غیره را برای صنعت کالاهای سرمایه‌ای، محصولات مورد نیاز دولت، صنایع پایه‌ای ماشین‌سازی، قطعات، مواد و تجهیزات گوناگون صنعتی انجام می‌دهد.
مرکز تبادل و حراج ماشین‌آلات کره‌جنوبی به عنوان یک پروژه سیاست ملی، تحت برنامه پشتیبانی دولت از صنعت ماشین‌سازی راه‌اندازی شد. هدف راه‌اندازی این مرکز، ارتقاء صادرات و توزیع تجهیزات مکانیکی توسط انجمن ارتقاء صنعت ماشین‌سازی، تعاونی مالی ماشین‌سازی و بخش مالی بوده است.
مؤسسه مرجع تحقیقات و بازرسی کره‌جنوبی، نهاد مستقل در حوزه بازرسی است که خدمات تائید صلاحیت را در هر دو حیطه استانداردهای ملی و بین‌المللی ارائه می‌دهد. این مؤسسه توسط انجمن صنعت ماشین‌سازی کره جنوبی تأسیس گردیده و از طرف وزارت صنعت، تجارت و انرژی کره‌جنوبی به عنوان یک اداره متولی بازرسی و طراحی بازنگری در ماشین‌آلات صنعتی؛ شامل دیگ بخار و مخازن تحت فشار و تجهیزات کارخانه شناخته می‌شود.
«اندیشکده صنعت ماشین‌سازی» در سال 1398 در پژوهشکده مطالعات فناوری تاسیس گردیده است و نهادی پژوهشی و تصمیم‌ساز است که از طریق «مشارکت مستمر با صنعتگران و انجمن‌های تخصصی فعال در این صنعت» به دنبال «ارتقای جایگاه صنعت ماشین‌سازی در سیاست‌گذاری کلان و برنامه‌های توسعه صنعتی کشور» است. مأموریت اصلی این اندیشکده، سیاست‌پژوهی و ایجاد بستر همفکری با جلب مشارکت فعالان این حوزه با هدف پیگیری ایجاد زیرساخت‌های قانونی، نهادی و سیاست‌گذاری برای توسعه این صنعت راهبردی است.
«اتاق فکر و اقدام صنعت ماشین‌سازی» یا به اختصار «افکام» مجموعه رویدادهایی برای ارتباط پژوهشکده با اصناف، سازمان‌ها و فعالان صنعت ماشین سازی است که با هدف مشارکت مستمر با صنعتگران و انجمن‌های تخصصی برگزار می‌شود.
درخواست شما با موفقیت ارسال شد.
